VATS lobektomia
VATS - Video Assisted Thoracoscopic Surgery
Klinika Chirurgii Klatki piersiowej GUM jako jedna z pierwszych w Polsce wprowadziła program badań przesiewowych pozwalający wykryć raka
płuca we wczesnym stadium oraz operacje małoinwazyjne w leczeniu tej choroby. W XXI wieku rak płuca pozostaje nadal główną przyczyną zgonów.
Pomimo dynamicznego rozwoju medycyny nadal pozostajemy bezsilni wobec większości zachorowań na tą chorobę. 
Co roku w Polsce umiera około 18 tysięcy chorych na raka płuca. Największym problemem jest wczesne rozpoznanie tej choroby,
ponieważ w takich przypadkach chory ma największe szanse na trwałe wyleczenie z choroby oraz najmniejsze skutki uboczne leczenia.
W grupie chorych, u których wykrywamy chorobę we wczesnym stadium coraz częściej stosujemy małoinwazyjne (VATS - Video Assisted Thoracoscopic Surgery)
anatomiczne wycięcie płata płuca z guzem oraz wycięcie węzłów chłonnych śródpiersia. Technika ta zdecydowanie obniża cierpienie
pooperacyjne oraz minimalizuje długotrwałe dolegliwości związane z operacją w obrębie klatki piersiowej. Najnowsze badania wykazały że operacje techniką
VATS w porównaniu z operacjami klasycznymi charakteryzują się występowaniem mniejszej liczby powikłań pooperacyjnych zwłaszcza płucnych.
Ma to istotne znaczenie dla pacjenta, ponieważ wiąże się to z mniejszą liczbą wykonywanych bronchofiberoskopii w okresie pooperacyjnym.
Innym korzystnym czynnikiem przemawiającym na korzyść operacji małoinwazyjnych jest istotnie mniejsza częstość przetoczeń preparatów
krwiopochodnych w okresie pooperacyjnym. Po operacjach resekcyjnych techniką VATS szybciej w okresie pooperacyjnym usuwa się drenaż jamy opłucnej
co znacząco zmniejsza ból w okresie pooperacyjnym. Czas hospitalizacji po operacjach VATS jest krótszy średnio o 2 dni w porównaniu z metodami klasycznymi.
Wreszcie należy podkreślić zdecydowanie lepszy pooperacyjny efekt kosmetyczny po wykonanej operacji, który sprawia że operacja w obrębie klatki piersiowej
jest bardziej akceptowana przez pacjenta.
Ujemnymi stronami operacji wycięcia płata płuca techniką VATS w porównaniu z techniką klasyczną jest dłuższy czas
operacji średnio o 30 minut oraz wyższe koszty leczenia związane z używaniem zaawansowanego sprzętu. Poszczególne etapy operacji klasycznej i małoinwazyjnej
(VATS)
są takie same, różnica polega tylko na wytworzeniu dostępu do poszczególnych elementów anatomicznych oraz sposobie ich zaopatrzenia.
Jak wykonuje się operację techniką VATS?
W pierwszym etapie zespół anestezjologiczny musi wyłączyć z wentylacji operowane płuco co powoduje jego zapad. Następnie wykonujemy 2 nacięcia długości
1 cm oraz jedno większe długości 4-6 cm na bocznej części klatki piersiowej (tzw. minitorakotomia). Niekiedy istnieje potrzeba wykonania dodatkowego
1 cm nacięcia pomocniczego. Przez małe nacięcia wprowadzamy porty (rurki średnicy 1 cm) do jamy opłucnej. W pierwszym etapie operacji preparujemy elementy
wnęki płuca -
rozdzielamy szczelinę międzypłatową, uwalniamy więzadło płucne wydzielamy żyłę i tętnice do operowanego płata.
Poszczególne elementy naczyniowe zaopatrujemy (zszywamy i przecinamy) w zależności od średnicy naczynia za pomocą szwu mechanicznego
(3 rzędy zszywek metalowych zapiętych specjalnym aparatem zaciskanym na naczyniu), klipsów metalowych lub plastikowych (zaciski na naczyniu),
aparatu Ligasure, który trwale "skleja" ściany naczynia krwionośnego lub najbardziej tradycyjnie za pomocą podwiązek.
Oskrzele płatowe zszywamy i odcinamy po usunięciu węzłów chłonnych wnękowych za pomocą szwu mechanicznego o większej wysokości zszywek (3,5 mm).
Nie ma ścisłej reguły odnośnie kolejności zaopatrywania poszczególnych elementów wnęki płata. Najlepiej zaopatrywać elementy wnęki tak aby zaopatrzenie pierwszego ułatwiło nam zaopatrzenie następnego. Podczas każdej operacji usunięcia płata u chorych na raka płuca, chirurg powinien wykonać usunięcie całkowite lub chociaż próbkowanie węzłów chłonnych śródpiersia. Płat płuca usuwamy z jamy opłucnej, po zamknięciu go w woreczku foliowym, przez największe nacięcie (4-6 cm).
Każdą operację kończymy kontrolą szczelności kolejno zaopatrzonych elementów anatomicznych oraz założeniem drenu do jamy opłucnej.
VATS-lobektomia może być preferowaną strategią u odpowiednio wyselekcjonowanych pacjentów z rakiem płuca. Nie zawsze możliwe jest wykonanie takiej operacji. Ograniczeniami takimi są najczęściej masywne zrosty po procesach infekcyjnych płuc i jamy opłucnej, guzy położone centralnie (oskrzeli głównych i płatowych), powiększone węzły chłonne wnęki płuca ograniczające bezpieczne preparowanie elementów wnęki, duże guzy płuca, których nie można "wyjąć" z klatki piersiowej przez minitorakotomię oraz problemy anestezjologiczne związane z rozdzielną wentylacją płuc.
Liczba lobektomii wykonywana techniką VATS stale rośnie, pomimo braku różnicy w finansowaniu operacji klasycznych i małoinwazyjnych. W Polsce nasza Klinika jako jedna z pierwszych rozpoczęła wykonywanie tego typu operacji i ma już znaczące doświadczenie w ich wykonywaniu. Prowadzimy coroczne spotkania warsztatowe dla lekarzy, którzy chcą się szkolić w wykonywaniu tego typu operacji.
Do góry